Hamilelik öğrenildikten sonra anne ve baba adaylarını heyecan dolu bir süreç bekler. Bu süreçte yaşanan en özel anlardan biri de bebeğin kalp atışlarının ilk kez duyulmasıdır.
Bebeğin kalp sesi, genellikle Doppler ultrason cihazıyla duyulur ve bu an, anne-baba adayları için hamileliğin somutlaştığı duygusal bir dönüm noktasıdır. Aynı zamanda bebeğin sağlık durumu hakkında bilgi edinilmesini sağlayan önemli bir göstergedir.
Hamileliğin erken dönemlerinde, henüz gelişimini yeni tamamlamaya başlayan embriyonun yaşam belirtisi olarak yalnızca kalp atışları izlenebilir. Organ gelişimi tamamlanmadan önce bebek hareket edemez ve bu dönemde canlılığı kalp atışlarıyla anlaşılır.
Peki gebelik kesesi göründükten kaç gün sonra kalp sesi duyulur? Hangi durumlarda risk faktörleri söz konusu olur? İşte bu konularla ilgili merak edilenler…
Bebeğin Kalp Atışları Kaç Olmalı?
Bebeğin kalp atışları, gebeliğin tanısının doğrulanmasında büyük önem taşır. İlk aşamada Beta HCG hormon düzeyi ve ultrason kontrolleri değerlendirilir.
Kanda Beta HCG değerlerinin yükselmesi genellikle hamileliği düşündürse de, kesin tanı için kalp atışı gibi daha ileri verilerin elde edilmesi gerekir. Çünkü bu hormon başka nedenlerle de artış gösterebilir.
Ultrasonla gebelik kesesinin izlenmesi, döllenmenin gerçekleştiğini ortaya koyar. Ancak gebeliğin devam ettiğini anlamak için kalp atışlarının duyulması gereklidir. Ne yazık ki bazı gebelikler ilk haftalarda düşükle sonlanabilir. Bu nedenle kalp atışlarıyla bebeğin yaşayıp yaşamadığı gözlemlenir.
Doppler cihazıyla tespit edilen kalp atışı, gebeliğin sağlıklı şekilde sürdüğünün bir göstergesidir. Ayrıca kalp atım sayısı da dikkatle incelenmelidir. Genellikle 6 ila 7 haftalık gebeliklerde dakikada 120-170 arasında kalp atışı beklenir. Bu değerlerin altına düşmesi ya da çok üzerine çıkması, riskli durumları işaret edebilir ve ileri değerlendirme gerektirebilir.
Kalp atışlarının yorumlanması mutlaka bir uzman hekim tarafından yapılmalı; annenin tıbbi geçmişi de değerlendirmeye dâhil edilmelidir.
Kalp Atışları Hangi Haftada Duyulur?
Bebeğin kalp seslerinin duyulabilmesi için önce gebelik kesesinin ultrasonda izlenebilir hâle gelmesi ve hamileliğin belirli bir aşamaya ulaşması gerekir. Çoğu zaman 5. veya 6. haftada kalp atışları Doppler ultrasonla duyulabilir.
Ancak bazı durumlarda (örneğin geç döllenme veya rahim yapısındaki farklılıklar nedeniyle ) bu süre 7. haftaya kadar uzayabilir. 7. haftada hâlâ kalp atışı duyulmazsa, annenin sağlık durumu değerlendirilerek özel bir kontrol planı oluşturulur.
Anne adayının aşırı kilolu olması, rahim pozisyonunun farklılığı gibi etkenler de kalp seslerinin duyulmasını geciktirebilir. Yine de 7. haftada kalp atışının duyulmaması dikkatle takip edilmesi gereken bir durumdur.
Kalp Atışlarının Durması Nasıl Anlaşılır?
Bebeğin kalp atışları duyulduktan sonra, en istenmeyen durumlardan biri bu sesin kaybolmasıdır. Kalbin durması genellikle gebeliğin düşükle sonlandığı anlamına gelir.
Bazı düşüklerde embriyo kendiliğinden vücuttan atılabilirken, bazılarında tıbbi müdahale gerekir. Müdahale edilmediğinde, düşen embriyo annenin sağlığını ciddi biçimde tehdit edebilir.
Kalp atışının neden durduğu birçok faktöre bağlı olabilir. Bunlar arasında:
-
Önceden geçirilmiş düşükler, kürtajlar veya rahimle ilgili ameliyatlar,
-
Aşırı fiziksel zorlanma ya da ağır kaldırma,
-
Şiddetli stres, öfke, üzüntü gibi yoğun duygusal etkiler,
-
Uygunsuz beslenme, açlık ya da ödem atıcı gıdaların fazla tüketimi,
-
Sigara, alkol, bazı ilaçlar (antidepresan, doğum kontrol hapları gibi),
-
Kaza, düşme, darbeye maruz kalma gibi fiziksel travmalar sayılabilir.
Bu risk faktörleri, özellikle ilk trimester döneminde düşüklere yol açabilir. Kalp atışının durduğu durumlar genellikle Doppler ile yapılan kontrollerde anlaşılır.
Ayrıca bazı belirtiler de uyarıcı olabilir: Halsizlik, yoğun mide bulantısı, ciltte sararma gibi bulgular, embriyonun düştüğüne ve vücutta olumsuz etkiler yarattığına işaret edebilir.
İkinci ve üçüncü trimesterde ise, bebeğin hareketlerinde ani azalma ya da tamamen durması dikkatle değerlendirilmelidir. Eğer bebek bir gün boyunca hiç hareket etmiyorsa, zaman kaybetmeden doktora başvurmak önemlidir.
