Seçici Konuşmazlık (Selektif Mutizm) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Güzelleşme İçin Neler Yapılabilir?
Burada bahsedilen konuşamamazlık istemli bir reddedişten kaynaklanmaz, kişi bazı ortamlarda gerçekten konuşma becerisini kullanamaz.
Bu durum, kişinin utangaç veya çekingen olması ile ilgili bir durum da değildir.
Kişi, tehlike olarak algılanan ve güvende hissetmediği ortamlarda, konuşma yetisini kullanamaz durumdadır.
Yaşanan yoğun kaygı, iletişimin kapanmasına neden olur.
Çoğu zaman başka ortamlarda rahatlıkla bir konuşma söz konusu olabilirken, bazı ortamlarda hiç gerçekleştirilemez.
Genellikle çocukluk çağlarında görülür. Bu dönemde tam olarak tedavi desteği sağlanmazsa, ergenlik ve az da olsa yetişkinlikte de görülebilir.
En az bir ay boyunca bu durumun yaşanması gereklidir ki, bu hastalıktan bahsedebilelim.
Konuşamama durumunu yaşayan kişinin, günlük yaşamının bu durumdan belirgin düzeyde olumsuz etkilenmesi gerekir ki bu hastalıktan bahsedilebilsin.
Olumsuz çevresel etkenler, travmalar, yetersiz sosyal çevre, yetersiz ve eksik ebeveyn yaklaşımları bu duruma neden oluyor olabilir.
Bu hastalık, bir anksiyete bozukluklarındandır.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
*Kişi, güvende olmadığını hissettiği ortamlarda konuşamaz.
*Kişinin eğitim yaşamı ve başarısı bu durumdan etkilenir.
*Bu durum sebebi ile, kişinin sosyal iletişimi bozulur.
*Yabancılarla konuşamama görülebilir.
*Bu ortamlarda bir huzursuzluk yaşanabilir, aşırı hareketlilik veya hareketsizlik yaşanabilir.
*Sözel olmayan iletişim yöntemleri kendini gösterebilir.
*Korkulan sosyal ortamlardan kaçmak, saklanmak, göz temasından kaçınmak gibi davranışlar görülebilir. ( bu durum otizm ile açıklanamaz.)
İYİLEŞME İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Yoğun ve uzun süreli kaygılarda kesinlikle bir psikiyatri uzmanı ile görüşülmelidir. İlaç desteğine ek olarak terapi desteği ile iyileşme sağlanabilir.
Terapi sürecinde, kişiyi güçlendirme, özgüveni yükseltme, güvenli bir ortam sağlama, yakınların bilgilendirilmesi ve doğru yaklaşımlarla yönlendirilmesi, aşamalı ve güvenli ilerleme yöntemi ile maruz kalma, tehlikeli olarak algılanan uyaranlara duyarsızlaştırma gibi yöntemler uygulanır.
Uzm. Klinik Psikolog Eda Gökduman